Witte Piet.

20 juli 2013
Normaal schrijf ik niet over belangrijke politieke zaken op mijn blog. Ik houd het graag een beetje luchtig. En wie ben ik ook om me te bemoeien met de grote kwesties der aarde? Maar gisteren was het 35 graden buiten, dus het leek me een mooi moment om de Zwarte Pieten discussie maar weer eens aan te zwengelen.

Voor alle duidelijkheid: Oorspronkelijk ben ik van het kamp ‘Handen af van Zwarte Piet’. Ik vind die VN-muts Verena Shepherd een knotsgek mens en ik denk niet dat Zwarte Piet een uiting van racisme is. Zelf ben ik namelijk ietwat klein van stuk, maar ik bel ook niet naar Obama omdat de Kerstman dwergachtige elfjes als hulpje heeft. En ik heb ook nog nooit een boos rendier gezien over de onderdrukking van Rudolf. ´Een rode neus, hoe durven ze!´

Stel dat er in Burundi of Papoea Nieuw Guinea een feestdag zou zijn waarbij de lokale bevolking zich wit schminckt, een gele pruik opzet en witte handschoenen draagt. Zou ik me dan aangesproken voelen? Ik geloof van niet. Zwarte Piet is, net als de elfen van de Kerstman, en de fictieve ‘Witte Piet’ die ik zojuist beschreef, zo’n ver van de werkelijkheid verwijderde karikatuur dat ik het vergezocht vind om daar aanstoot aan te nemen. Sinterklaas is een kinderfeest en ieder weldenkend mens dat zich enigszins in de traditie verdiept, zal begrijpen dat dit feest allerminst tot doel heeft om te discrimineren.

En toen las ik dit verhaal van een bezorgde vader: Op 5 december kwam zijn zoontje, jaar of 6, in tranen thuis van school met de vraag waarom Sinterklaas zo’n rare man bij zich had die met dikke W praatte, deed alsof hij stom was en zijn gezicht donker verfde. Het jongetje heeft zelf een donkere huidskleur en dacht hij dat hij in de maling werd genomen. En zijn klasgenootjes? Die lachten erom.
Volwassenen zouden het onderscheid moeten kunnen maken, maar van een kind kunnen we dat niet verwachten. Bij een kinderfeest als Sinterklaas, kan het denk ik niet de bedoeling zijn ook maar één kind aan het huilen te maken. Als kinderen zich in de maling genomen voelen, moeten we ons dan niet toch eens achter de oren krabbelen? Volgens mij zijn we net zo kortzichtig als Verena Shepherd als we schreeuwen ‘Handen af van Zwarte Piet’ omdat we kinderen een plezierige Sinterklaas willen bieden, maar ondertussen niet luisteren naar die doelgroep.

Zijn niet alle tradities aan verandering onderhevig? Kerstmis gaat in beginsel om de geboorte van Jezus, maar tegenwoordig gaat het vooral om het aansnijden van de kalkoen. Wat zeg ik, om het volgooien van je gourmetpannetje. De paus gedoogt tegenwoordig zelfs condooms om verspreiding van ziekten tegen te gaan. En Pasen? Ik moest googelen naar de bijbelse betekenis. Want tegenwoordig hebben we het paasontbijt en een paashaas. En vergeet niet: De Meubelboulevard! Carnaval? Wie vast er tegenwoordig nog? Het is nu vooral de ultieme mogelijkheid voor Randstadters om even ‘lekker gek’ te doen in het Zuiden.
Mijn punt is dat iedere traditie verandert als de tijd daarom vraagt. Waarom houden we dan krampachtig vast aan de kleur waarin het gezicht van Zwarte Piet is geschminckt? Daar kunnen we roetstrepen van maken, toch? Is ook makkelijker af te wassen, want ik heb regelmatig voor Zwarte Piet gespeeld en de zwarte schminck zit altijd nog een week in je oren…

Dus ja, het jongetje heeft het in al zijn jeugdigheid vast verkeerd begrepen. Maar ik kan het hem niet kwalijk nemen. Eén ding weet ik wel: Als Kleine Spruit over een jaar of 6 huilend thuiskomt omdat hij denkt dat een of andere witgeschminckte snuiter met gele pruik hem belachelijk heeft gemaakt, dan heeft die snuiter mooi wel ruzie met Tante Marissa!